WHAT IS LOVE?
Het verhaal van een theatervoorstelling over het leven Aïscha
Toen Aïscha begin dit jaar kort werd opgenomen op een afdeling kinder- en jeugdpsychiatrie kwamen er veel gebeurtenissen uit haar verleden naar boven. Ze kwamen in één keer, allemaal door elkaar. En ze kwamen samen met hevige emoties. Op dat moment namen we ons voor om, wanneer Aïscha weer rustiger zou zijn, alles eens op te schrijven en er een verhaal van te maken.
Enkele maanden later kreeg ik een uitnodiging om mee te werken aan de European Conference of Narrative Therapy and Community Work in Antwerpen. In die periode ging het beter met Aïscha. Het was een goed moment om met haar herinneringen aan de slag te gaan. Ik kwam op het idee om een theatervoorstelling over haar leven te maken.
Ik nam twee interviews van haar af. In deze gesprekken vertelde ze over de ingrijpende gebeurtenissen in haar leven. Ik luisterde en vroeg hoe ze die gebeurtenissen had overleefd: op welke manier had ze zich verzet, wat was er belangrijk voor haar, bij wie vond ze steun…? Op basis van deze interviews schreef ik een toneelstuk met als titel ‘What is love?’
Toen deed er zich een tweede gelegenheid voor. De laatstejaarsstudenten van de acteursopleiding aan het Rits in Brussel wilden een theatervoorstelling maken over jongeren in de jeugdzorg. De studenten kwamen naar Stappen om enkele meisjes te interviewen en gingen aan de slag. Enkele weken later gingen de geïnterviewde meisjes in Theater Antigone in Kortrijk kijken naar het resultaat: de voorstelling ‘Banzai’, die een realistisch en respectvol beeld van het leven van deze jongeren schetste. Eén van de actrices, Leonie Buysse, wilde ook graag ‘What is love?’ spelen.
Tijdens de eerste repetitie las Leonie het stuk voor aan Aïscha en aan Sabine Vermeire, therapeute en medeorganisator van de narratieve conferentie. Aïscha stelde enkele wijzigingen voor die haar vaardigheden en de belangrijke mensen in haar leven nog beter uit de verf deden komen. Sabine stelde bijkomende vragen die ook in het stuk terechtkwamen. Na de repetitie gaf Sabine een hartje aan Aïscha, waardoor ze voor altijd dan de vrouw-van-dehartjes werd.
In de weken daarna werkten Leonie en ik verder aan het toneelstuk. Met Aïscha – die een mooie stem heeft - ging ik op bezoek bij Raf Walschaerts van Kommil Foo om de muziek voor de voorstelling op te nemen: verschillende versies van ‘What is love?’ van Haddaway en ‘Take a bow’ van Rihanna, een duet met haar zus. We maakten ook (onherkenbare) foto’s van Aïscha die tijdens de voorstelling geprojecteerd zouden worden. Hoewel Aïscha anoniem moest blijven, zou ze op deze manier toch te horen en te zien zijn.
Toen de voorstelling bijna af was, vroeg ik aan Aïscha wie ze allemaal wilde uitnodigen om er samen met haar naar te kijken. Ze koos voor haar zus en voor enkele begeleiders die dicht bij haar staan. Ze kwamen kijken naar een try-out. Luisteren naar het levensverhaal van Aïscha in haar bijzijn was voor iedereen een intens gebeuren.
Tijdens de ‘première’ op de conferentie kon je in de zaal, waar de tweehonderd deelnemers uit twintig verschillende landen zich hadden verzameld, een speld horen vallen. Na de laatste woorden veerden ze in één beweging recht om een staande ovatie voor Aïscha te geven. Ik maakte er een foto van en stuurde die naar haar door. Ze reageerde met een spraakbericht: “Oh my god, ik wist niet dat er zo veel mensen zouden zijn. Zo lief dat ze allemaal klappen voor mij en mij steunen. Ik ben er emotioneel van geworden. Superlief. Bedankt. Echt waar.”
Voor de voorstelling vonden de toeschouwers op hun stoel een kaartje waarop ze een boodschap kwijt konden. Aïscha kreeg meer dan tachtig briefjes.
Danny Keuppens
Contextbegeleider
